ала
1. Түрлі түстердің араласып келген түрі. Көк ала, сары ала, қызыл ала, қара ала, торы ала. 2. Көз алмасының ақ түсті қабығы. Көздің аласы. 3. Бір тегіс емес, ала-құла. Егін ала шығыпты. 4. ауыс. Ауыз бірлігі жоқ, ынтымақсыз. От басы ала болмасын. 5. ауыс. Арамдық, жамандық, бүкпе. Мал аласы сыртында, Адам аласы ішінде (Мақал). Ала күшік – бірін-бірі мазақтап жүгірісіп ойнайтын халық ойыны. Ала қарға – қарғаның бір түрі. Ала ауыз – береке-бірлігі жоқ, ынтымақсыз. Ала бөтен – елден ерекше, өзгеше. Ала жаздай – жаз бойы, жаз біткенше. Ала жылан аш бақа – бір-бірімен араз, өш. Ала жібін аттамады – біреуге жамандық жасамады, адал жүріп, адал тұрды. Ала жіп кесісті – араздасты, қастасты. Ала көз – а) Қарасынан ағы басым, үлкен көз ; ә) Қырғи қабақ, дүрдараз. Ала көзімен атты [қарады] – жек көрді, ұнатпады. Ала көлеңке – таңертеңгі апақ-сапақ уақыт. Ала қол – біреуді олай, біреуді былай көру, әділ болмау. Ала қолдық – бірдей көрмеушілік, алалаушылық. Ала құйын – а) Аумалы-төкпелі, алай-түлей (боран); ә) Құбылмалы, ұшқалақ, жеңілтек. Ақынның ала құйын мінезі бар (Аманжолов). Ала өкпе болды – босқа әуреге түсті, аласұрып аптықты. Ала тайдай бүлдірді – кенеттен елдің апыр-топырын, астаң-кестеңін шығарды. Ала топалаң – астаң-кестең, арпалыс. Ала шапқын [топыр] – апыр-топыр, жанталас