ашу
I1. Жабылған, бекітілген нәрсені ашық қалыпқа келтіру. Қораның аузын ашты. 2. Екі нәрсенің арасын, жігін ажыратып бөлу. Екеуі араларын аш ып, қастарына отырғызды. 3. Бір жұмысты басқарып бастап беру. Мұғалім мәжілісті ашты. 4. Бір шаруашылықты жаңадан ұйымдастыру, құру. Ауылдан дүкен ашты. 5. Бір нәрсені іздеп табу, анықтау. Ғалымдар көп жаңалықтар ашты. 6. Бір нәрсені тазарту, тазалау. Сабын кірді ашады, Сабырсыз сырды ашады (Мақал). 7. Бір нәрсенің мән-жайын анықтап беру, көрсету. Ол шынайы жағдайды ашып берді. Ашса алақанында, жұмса жұдырығында – уысынан шығармады, айтқанына көндірді. Ашылып сөйлемеді – пікірін бүгіп қалды, жасырды
II
Адамның ыза мен реніштен пайда болатын күй-қалпы. Ашуға мінді [басты] – бұлқан-талқан болды, қаһарланды. Ашу үстінде – ызалы күйде. Ашу шақырды – ашуланды, кейіді, ренжіді. Ашуы мұрнының [тілінің] ұшында – тыз етпе, тез ауланып, тез қайтатын. Ашуын алды – ашуланғандықтан біреуге соқтықты. Ашуыңды бер – ашуланған адамнан қой деп өтінді
III
Ферменттер әсерінен органикалық заттардың биохимиялық жолдармен өзгеріп және ыдырап, спирт, көмірқышқыл газы, метан, сутек т.б. заттарға айналуы. Ашуы жеткен қымыз
IV
Органикалық заттарда болатын ыдырау, қышқылдану процесі, быжылдау. Қымыз жөнді ашы мапты
V
Дуылдап, тызылдап ауыру, жанға бату. Жараның аузы ашып тұр