жайдақ
I1. Жазық, жадағай-жайпақ, ашық. Есілдің жайдақ беті тұтасымен жазық емес (Бірмағамбетов). 2. Терең емес, жайылып жатқан саяз. Жайдақ су. Жайдақ арба (шана) – қанатсыз жадағай арба. Жайдақ базар – ашық алаңда жүргізілетін сауда-саттық. Жайдақ бөлме (үй) – ішінде жиһазы жоқ, бос бөлме (үй). Жайдақ дала – теп-тегіс жазықтық. Жайдақ дастарқан – жадағай жерге салынған дастарқан. Жайдақ домбыра – жай сәндемей-ақ жасалған домбыра. Жайдақ етік – өкшесі аласа, табаны тегіс етік. Жайдақ жер – жадағай, тақыр жер. Жайдақ жол - жазы қ, қара жол. Жайдақ қазан – іші таяз, жайпақ қазан. Жайдақ құдық – терең емес, саяздау келген құдық. Жайдақ қора – төбесі ашық, мал қамауға арналған орын. Жайдақ ошақ – жай жерден қазып жасалған жер ошақ. Жайдақ өзен [өткел] – суы таяз, кешіп өтуге болатын өзен. Жайдақ вагон – жүк тасуға арналған үсті ашық вагон. Жайдақ поезд – жүк таситын жай поезд. Жайдақ тартты – деңгейі төмен түсу, тартылу. Жайдақ төсек – адам тынығатын ағаштан жасалған орын. Жайдақ шай – жемсіз құр шай. Жайдақ шам – шынысы жоқ білтелі шам
II
Ері жоқ, ер-тоқымсыз. Жаман ерден жайдағым жақсы (Мақал)
III
Құр, жай, дәлелсіз. Бұл сотта сөйлейтін сөз емес, жайдақ философия (Шашкин). Жайдақ сөз (әңгіме, баяндау) – құр әшейін бос әңгіме. Жайдақ ұғым (білім) – бос түсінік, таяз білім