жақ
I1. Адамның, жан-жануардың қызыл иек пен тіс орналасқан бет сүйегінің төменгі бөлігі. Баланың жақ жүні үрпиіп кетіпті, үстіңгі және астыңғы жақ сүйектері. 2. Кимешектің жағы, жиегі. Кимешектің жағын жібекпен жиған (Ғ.Мұстафин). жақы сембей былдырлады, жақ ын аштырмады. Жағы жағына жұқпады (тимеді) – зыпылдап тез-тез сөйледі. Жағы жоқ – суырыла жөнелетін шешен, ақпа жүйрік. Жағы қарысты – сөзден тосылды, үні өшті. Жағына пышақ жанығандай – ашаңдау келген, жүдеу, арық. Жағын аштырмады – сөйлетпей тастады, үндетпеді. Жағын сауды – тіл мен жағына сүйенді, зар қақсады. Жағы солды (суалды) – жүдеді, жадау тартты. Жағы талды – айта-айта қажыды, шаршады, көп сөйледі, зар қақты. Жағы түсті – қаусап, әбден қартайды. Жағы тынбады – сарнап, ауыз жаппады. Жақ ашпады – тіс жарып сөйлемеді, үндемеді
II
көне. Кермесіне жебе салып тартатын садақ, жай. Есен талды кесіп алды да, екі басын иіп, жақ жасады (Ф.Дінисламов). Ертеде сарбаздардың бар қаруы – садақ пен жақ болған
III
1. Төрт бұрыштың бірі, белгілі бір тұс, тарап. Арғы жақ, жоғарғы жақ. 2. грамм. Сөйлеушіні және оның кіммен сөйлескені жайында білдіретін грамматикалық категория. Үшінші жақ пен баяндады, жақ жалғауы
IV
Бір нәрсенің жай-жапсары, жөні. Жазу жағы, жастар жағы
V
Біреудің сөзін сөйлеу, қолдау, жақтау, жақ болу. Қозы мен Баянға жақ болды
VI
Заттың, нәрсенің жиегі, қыры, шеті. Темірдің жіңішке жағы