иіс
Адамның, жан-жануарлардың сезім мүшесіне әсер ететін нәрселердің қасиеті. Ащы-тұщы иіс (жағымды-жағымсыз, жас ). Иісі қазақ – қазақ атаулының бәрі, күллі қазақ біткен. Иіс сабын – беті-қол жуатын жұпар сабын. Иіс сезу органдары – адам мен жануарлардың иіс қабылдайтын органы. Иіс алды – а) ізшіл итке іздетті; ә) жас бала біреуге бауыр басып үйренді. Иіс алмас – а) шыдамды, кентерлі адам; ә) ештеңені сезбейтін, надан. Иіс білмес – еш нәрсенің парқын айырмайтын топас. Иіс жасады [қылды] – марқұмдарға арнап шелпек пісіріп, иіс-қоныс шығарды. Иіс тиді – организм иіс газымен уланды. Иісі [жұпар] аңқыды – хош иіс мұрын жарды. Иісі аңқып кетті – иісі мүңкіп тарады, жайылды, иісі бұрқырады. Иісі мұрнына бармайды [кірмейді] – еш нәрсе сезбейді, түсінбейді. Иісі мұрын жарды – исі аңқыды, мұрынға келді. Иісі мүңкіп тұр [қолқа атты] – жағымсыз иіс шығып жиіркеніштігі мұрын жарды. Иісін алды – иісін біліп қалды, исін сезінді. Исін сезді – бір сырдың ұшығын аңғарды. Иісін шығарды – бірдеменің басын бастады, шет пұшпақтап сездірді. Иісі сіңді – бауыр басты, үйренді. Иісі шықты – а) иістенді, бұзылды (тағам т.б. жайында); ә) бір ойдың шет пұшпағы көрінді