маңдай
1. Бастың алдыңғы бөлігінің жоғарғы, екі көздің үстіңгі жағы. Маңдайынан сүйді. маңдайында төбелі бар. 2. Есіктің жоғарғы жағы; маңдайша. Мектеп есігінің маңдайында қызыл ту желбіреп тұр (С.Омаров). 3. Тарихи. Әскердің алғы бөлігі, авангард. 4. ауыс. Бір нәрсенің ең жақсысы, таңдаулысы, алдыңғы қатарлысы. Аудандағы жігіттердің маңдайы еді (Уайдин). Маңдай алды – ең үздігі, озығы. Маңдайға жазған – бұйыртқан, өзіне тиесілі. Маңдайға тид і – тақсіретін тартты, азабын көрді. Маңдайдан сипады – іш тартты, есіркеді. Маңдай тер – істеген адал еңбек, жұмсалған күш. Маңдай терін төкті [сыпырды] – аянбай еңбектенді. Маңдай тіреді – бір нәрсеге таяу келіп тоқтады. Маңдайы жарқырады [ашылды, жарылды] – бағы ашылды, жолы болды. Маңдайынан шертіп жүріп – таңдап, талғап жүріп. Маңдайынан шертпеді [шерткізбеді] – бетінен қақпады, еркіне жіберді. Маңдайына сыймады – жоғалтып алды; өлді. Маңдайының соры бес елі – барып тұрған бақытсыз, бағы жанбаған. Маңдайыңнан жарылқасын! – алдыңнан жарылқасын, жолың болсын, ісің оңғарылсын! Маңдайы тасқа тиді [тимеді] – беті қайтты, тауы шағылды