қоңыр
1. Қара мен қызылдың аралығындағы қою күрең түс. 2. ауыс. Жұтаң, жадау. Қоңыр ғана тіршілігі бар. 3. ауыс. Ықылассыз, көңілсіз, салқын. Кәдірбек Әтікені қоңыр қарсы алды (Нұржекеев). Қоңыр аю – аюдың қоңыр түсті түрі. Қоңыр бұйра шай – шайдың қоңыр түсті бұйра түрі. Қоңыр дауыс [үн] – бір қалыпты ырғақпен айтылатын құлаққа жағымды үн. Қоңыр жаз [күз] – жаздың ауа райы жанға жайлы кезі. Қоңыр жел [самал] – жанға жайлы салқын жел. Қоңыр күй – қарапайым, орташа тіршілік. Қоңыр қызыл [қызыл қоңыр] – қоңыры басым қызыл түс. Қоңыр салқын – суық та, жылы да емес; жанға жайлы