тартпа
1(Өзб. , Ташк. ) баланың қолынан (қолбау), бір аяғынан (аяқ бау), бір-екі жерден бесікке байлап қоятын бау. Т а р т п а өрнектеліп, құрақтар тігіліп дайындалады (Өзб. , Ташк. )
2
(Монғ. ; Шығ.Қаз. : Ү-Н. , Зайс. ) қол шалғы. Бұрын шөпті т а р т п а м е н шапса, енді машинамен шабатын болды (Шығ.Қаз. , Зайс. ). Т а р т п а с ы з шөпке барудың да қажеті жоқ (Шығ.Қаз. , Ү-Н. ). Ол сұрқияның аңқауы сыртында, арамзасы ішінде емес пе. Т а р т п а с ы н саптап, сайманын баптап бердім, сонда да істемеді, анық сұмырай демекші, соны да білмейсің, сорлы-ау (М. Құрман., 48). - Бәсекеге әзірмісің, жойман? - деп Самсонов Қолғабысты иығынан ырғап еді, анау т а р т п а н ы ң дүзіне саусағын жүгіртіп, үрлеп қойды да («Шұғыла», 1983, №1, 34)
3
(Қост. : Жанг. , Тоб. ) шығырдың әуітіне (қ.) су жіберетін канал. Ертең т а р т п а қазуға бес-алты адам бөлу керек (Қост. , Жанг. )
4
(Сем. : Көкп. , Ұрж. ) ұйық, қорыс. Т а р т п а ғ а мал түсірме, шыға алмауы мүмкін (Сем. , Ұрж. )