шом
1(Алм. , Кег. ; Сем. : Аяг. , Ақс. ; Қ-орда, Жал. ) жазы, түйенің үстіне артқан зат орнықты орналасу үшін жасалынатын құрал. Түйе беліне жүк батпас үшін қамыстан, қоғадан, не селеуден жұмырлап жасалып, жазыланған немесе қомдалған өркеш арасына салынатын қарапайым жондық. Түйеге ш о м жасап отырмын (Алм. , Кег. ). Түйенің ш о м ы н алды (Сем. , Ақс. ). Ш о м д ы киізден, қоғадан, қамыстан жасайды. Ш о м д ы түйе өркешінің екі жағына қойса, жүк салмағы ш о м ғ а түсіп, түйенің арқасына жүк батпайды (Сем. , Аяг. ). Жамантік ш о м н ы ң үстіне шығып көз жанарына жас толып, қарасы үзілгенше қараумен болды (Б. Майл., Шығ., ІІІ, 217)
2
(Қ-орда: Сыр. , Жал. , Арал, Қарм. ; Қост. , Жанг. ; Ақт. , Ойыл) бума қамыс. Қамысты ш о м жасап байлаймыз да, қора жасаймыз Қ-орда. , Жал. ). Ол саздан ш о м тастап өтті. Ол қамыстың бір ш о м ы н тастап кетті Қ-орда. , Арал). Колхоз ешкімге ш о м дайындап бере алмайды Қ-орда. , Арал). Аудан колхоздары өткен қыста қамыс дайындап алды және оны ш о м буып, құрылыс салатын жерлерге жеткізді (Ақт. , Ойыл). Ол кезде біз үйді ш о мн а н буып салушы едік (Қост. , Жанг. )
3
(Қост. , Жанг. ) қора-қопсының айналасындағы көңмен араласып жатқан қоқыр-соқыр. Ш о м н а н биік қып белете (қ.) соғыпты (Қост. , Жанг. )