айыр қалпақ
зат. Етегінің екі жағы тілік болып келетін, киізден жасалған еркектің бас киімі. Қазақ, қырғыз, қарақалпақ халықтары арасында кең тараған. Ақ қозының күзем жүнінен, кейде түбіт қосып басқан жұқа киізден немесе ши барқыт, шұға сияқты матадан істелінеді. Киіз қалпақ барқытпен әдіптеледі. Қайырма етегінің алды-арты жырық келеді, төбесінен төрт сай болып тігіліп, тігісі қара барқытпен көмкеріледі. Қайырма етек пен төбені кейде зермен кестелеу де, кейде түрлі-түсті жібек матамен тыстау да кездеседі.