Археология
Археология (білімнің) – француз философы, мәдениет тарихшысы, структурализм өкілі М.Фуко мәдениетті зерттеу үшін ұсынған ерекше пән. Ол XIX-XX ғ.ғ. мәдениетті зерттеу аппаратын сынға алды. Соған байланысты "пікір, пікір айту" ("высказывание") және "дискурс" деген негізгі ұғымдарды енгізді. (Қараңыз: М.Фуко "Сөздер мен заттар: гуманитарлық ғылымдар археологиясы" (1966), "Білім археологиясы" (1969) т.б.).Фуко бойынша, "пікірдің" архитектоникасына, яғни оның құрылысына ену керек. "Пікірді" қалыптастырудың негізгі принципі "сөздер" мен "заттардың" ара қатынасы (үш кезең бөлінеді). Ал дискурс (лат. discursus – сөз, баяндау, әңгімелесу, сөйлесу) – бұл индивидуалдық, жеке пікірлер жүйесі ("тік формация" - "вертикальная формация"), яғни сөйлесу арқылы берілетін ойдың әлеуметтік астарына талдау беретін ұғым-термин.