Эвдемонизм
Эвдемонизм (гр.eudaimonia-бақыт,разылық) - адам өмірінің мақсаты бақыт деп есептелетін дүниетаным және (немесе) философиялық ілім. Әр заманда ойшылдар, философтар бақытты әртүрлі мағынада түсінді. Демокрит пен Эпикур үшін бақыт рухтың тыныштығы түрінде көрінді. Аристотель бақыт деп ізгілікке сәйкес өмір сүруді санады. Фома Аквинский оны Құдайды мүддесіз пайымдаумен (незаинтересованное созерцание Бога) байланыстырады. Эвдемонистік ілімдер Ренессанс дәуірінде де даму алды (Манетти, Альберти, Лоренцо Валла, Эразм Роттердамский және т.б.).Этикалық теорияларды құру принципі ретінде эвдемонизм әсіресе Жаңа заманда жаңаша көрініс тапты, әсіресе француз материалистері этикасында және Л.Фейербахтың этикалық ілімінде. Неміс философының пікірінше, барлық тіршілік иесі бақытқа ұмтылады, тіпті ең қарапайым көбелек құрты сүйікті бұтасында тынышталады.
Эвдемонизм өмірдің мақсаты рақат деп есептейтін гедонизмге жақын. Бірақ бақыт әрқашанда тек қана рақат деп түсінілмейді,ол аскеттік өмір салтымен де байланысты болуы мүмкін (мыс.,киниктер мектебін негіздеген Антисфен осындай пікірде болған).
Эвдемонизм идеялары көбінесе қазіргі заманғы философияның өмірдің мағынасы өзіңді жүзеге асыру (самореализация), ал нақ ол бақыт әкеледі деген идеяларымен үндеседі. Әлеуметтік эвдемонизм (утилитаризм) мемлекет пен қоғамның міндеті халықтың көпшілігі үшін бақытты өмірді қамтамасыз ету принципіне негізделеді. Ол адамның міндеті өз мүдделерінен бас тартып қызметтің өзі үшін мемлекетке қызмет жасау принциптерін ұстанатын тоталитаризм, авторитаризм және басқа да принциптерге қарсы тұрады.