phytoncid
фитонцид (грек сөзі phyton – өсімдік және латынша cida-өлтіремін, жоямын) – саңырауқұлақтар мен бактериялардың өсіп – дамуын тежейтін, кейде жойып жіберетін биолиндердің бір тобы. Олар көптеген өсімдіктерден де бөлініп шығатын химиялық қосылыстар (мысалы, сарымсақтар, қытай пиязы, арша өсімдіктері фитонцидтерді өте көп мөлшерде бөліп шығарады). Әсіресе қарағайлардан көптеген фитонцидтер бөлініп шығады. Қарағайлардан бөлініп шыққан эфир майлары фитонцидтерге жатады. Қарағайлы орман тәулігіне 5кг/га фитонцидтерді бөліп шығарады. Сондықтан қарағайлы орманда ауа әрқашанда таза болады