Түрікше-қазақша сөздік — Türkiye Türkçesi - Kazak Türkçesi Sözlüğü
da
bağ. 1. Да, де, та, те — сөз бен сөзді байланыстыратын жалғаулық шылау (түрік тілінде жазуда ta, te формасы қолданылмайды)
Ben de geldim — Мен де келдім
Toplantıda o da konuştu — Жиналыста ол да сөйледі
2. Сөгу, жалыну, кішісіну және мақтау мағыналарында екі жай сөйлемді жалғастыратын жалғау
Aklını başına topla da çalış — Адам бол да, жұмыс істе
Onu bana ver de işimi göreyim — Оны маған бер, пайдама жаратайын
3. Етістіктің шартты райынан кейін "тіпті, керек десе, тұрмақ" мағыналарында қолданылып, іс-әрекеттің орындалмайтынын көрсетеді
Artık gönlümü alsa da değeri yok — Енді көңілімді ауласа да, қадірі жоқ
4. Салыстыра айту үшін жұмсалады
Bütün yıl gezmiş de şimdi iş bulmaya kalkmış — Жыл бойы қыдырып, енді ғана жұмыс тауып алуға кірісіпті
5. Сөйлеушінің сезін күшейту үшін қолданылады
O kadar da soğuk yok — Алып бара жатқан суық та жоқ
6. Көсемше қызметінде жұмсалады
Çalıştı da başardı — Еңбектенді де (еңбектеніп) жемісті болды
7. Көсемшенің жұрнақтарынан кейін келіп, іс-әрекеттің, қимылдың қалай жүзеге асқандығын көрсетеді
Gidip te gelmemek, gelip te görmemek var — Кетіп қалып та келмеу, келіп тұрып та көрмеу бар
8. Бірақ, алайда, әйтсе де шылауларының орнына жұмсалады
Beni gördü de selam vermedi — Мені көрді, бірақ амандаспады
Onu almadım da bunu aldım — Оны алған жоқпын, оның орнына бұны алдым
bağ. 1. Да, де, та, те — сөз бен сөзді байланыстыратын жалғаулық шылау (түрік тілінде жазуда ta, te формасы қолданылмайды)
Ben de geldim — Мен де келдім
Toplantıda o da konuştu — Жиналыста ол да сөйледі
2. Сөгу, жалыну, кішісіну және мақтау мағыналарында екі жай сөйлемді жалғастыратын жалғау
Aklını başına topla da çalış — Адам бол да, жұмыс істе
Onu bana ver de işimi göreyim — Оны маған бер, пайдама жаратайын
3. Етістіктің шартты райынан кейін "тіпті, керек десе, тұрмақ" мағыналарында қолданылып, іс-әрекеттің орындалмайтынын көрсетеді
Artık gönlümü alsa da değeri yok — Енді көңілімді ауласа да, қадірі жоқ
4. Салыстыра айту үшін жұмсалады
Bütün yıl gezmiş de şimdi iş bulmaya kalkmış — Жыл бойы қыдырып, енді ғана жұмыс тауып алуға кірісіпті
5. Сөйлеушінің сезін күшейту үшін қолданылады
O kadar da soğuk yok — Алып бара жатқан суық та жоқ
6. Көсемше қызметінде жұмсалады
Çalıştı da başardı — Еңбектенді де (еңбектеніп) жемісті болды
7. Көсемшенің жұрнақтарынан кейін келіп, іс-әрекеттің, қимылдың қалай жүзеге асқандығын көрсетеді
Gidip te gelmemek, gelip te görmemek var — Кетіп қалып та келмеу, келіп тұрып та көрмеу бар
8. Бірақ, алайда, әйтсе де шылауларының орнына жұмсалады
Beni gördü de selam vermedi — Мені көрді, бірақ амандаспады
Onu almadım da bunu aldım — Оны алған жоқпын, оның орнына бұны алдым