жүн
Жүн байпақ. Жұқа етіп қозы жүнінен басылған байпақ; ұйық. Ж ү н б а й п а қ т ы етіктің ішінен аяқ жылы болу үшін киген (Қаз. этнография., 2, 499). Былғары етіктің қыстыгүні жылы болуы үшін ж ү н б а й п а қ (ұйық) киген. Ондай үлкен етіктің аты – саптама. Қойдың жабағысынан жасап, жеңіл етіктің ішінен киетін шұлықты «байтаба» деген (С. Мұқанов, Таңд. шығ., 15, 123). Жүн иіру. қ. жіп иіру. Ж ү н и і р у үшін алдымен түтілген жүнді шүйкелеп алады (Қаз. этнография., 2, 498). Жүн сақал. Шатысып, бытысып кеткен, түтеленген сақал. Ағы, қарасы араласып өскен ж ү н с а қ а л, қазір дәл бір шөлге шыққан дала бозындай берекесізденіп беттің сиқын алып тұрған шығар (Ә. Нұрпейісов, Соңғы., 383). Жүн тарту. Киіз басу үшін сабалған жүнді сол қолымен жұқалап қойып, оң қолының қырымен басып, біркелкі етіп жайып шығу. Ж ү н т а р т у д ы көбінесе бір әйел атқарған. Өйткені 2-3 адам болса, жүн дұрыс тартылмайды (Қаз. этнография., 2, 497). Жүн түту. Бір нәрсе тоқу үшін жүннің іртігін қолмен жазып, үлпілдетіп, майдалап тарқату. Ж ү н т ү т у г е әже-апаларына қыздар да жәрдемдескен (Қаз. этнография., 2, 498). Ж ү н т ү т у жұмысына қыздардан бастап, ауылдың барлық әйелдері қатысады (Қ. Толыбаев, Бабадан., 228). Ж ү н т ү т у кезінде жүнге жабысқан ошаған сияқты тікінді түйіршіктер бөлініп шығады (Ә.Тәжімұратов, Шебер., 34). Жүн шүйкелеу. Түтілген жүнді иіру үшін оны созбалап, шиыршықтап дайындау (Қаз. этнография., 2, 498). Жүні тіріліп қалды. Бетіне қан жүгірді, өңі кірді. Мәлік мені райынан қайтты деп ойлады ма, немене, аз да болса, ж ү н і т і р і л і п қ а л д ы (К. Ахметбеков, Ақдала, 2, 111).