мойын
Мойнына сайтан мінді. Адал жолдан тайды, адасты. Тоқталған бір пенде жоқ қыры сынып, м о й н ы н а әбден алған с а й т а н м і н і п. Айтсаңақ, «анау қу» деп жымыңдайды, Соған ыза боласың іштен тынып (Шәкәрім, Шығ., 39). Мойын арқан. Бұқатартыс ойыны. М о й ы н а р қ а н жігіттердің жекпе-жек күш сынасатын ежелгі ойыны (Қ.Толыбаев, Бабадан., 122). Мойын арқан тартысты. Мойнына арқан салып, бұқатартыс ойынын ойнады. М о й ы н а р қ а н т а р т ы с қ а н үлкендер қасқырға ит қосқандай ию-қию боп, бәсекеде жеңілгендер белдесуге қайта түсіп әлек (Т.Қошуақ, Мәрмәр., 228). Мойын бұрғансы. Мойын бұрып қарағансу, көңіл аударғансу. Тұрысбек қасындағы жолаушыға м о й ы н б ұ р ғ а н с ы п, зырғытып өте берді (Т.Әлімқұлов, Шежірелі., 4). Мойын жүн. Қойдың мойнына шыққан жүн. Қойдың дене мүшесіне қарай жүн: бас жүн, бауыр жүн, м о й ы н ж ү н, пұшпақ жүн, тірсек жүн болып бөлінеді (Ж.Қоқанова, Түк және тері., 11). Мойын тартыс. қ. мойын арқан. Тағы бір айта кетер жайт, қазақ мектептері үшін төменгі кластарда халықтың ежелгі ойындары (қашпадоп, орамал тастамақ, ұшты-ұшты, ақсүйек, арқан тартыс, м о й ы н т а р т ы с т.б.) ұлттық жаттығулардың үлгісі дене шынықтыру пәнінің программасына енгені де дұрыс сияқты (Лен. жас, 24.03.1976, 4). Мойын тастатты. этногр. «Түтіні түзу шықсын» деген ырыммен той өткеннен кейін күйеу балаға өзі мұжыған мойынды шаңырақтан лақтырту салты (дәстүрі). Той тарап болғаннан кейін Марданды ақ отауға кіргізіп, м о й ы н т а с т а т т ы (М.Разданұлы, Алтай., 118).