Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі (Қалиев Байынқол)
үш
Үш әріп. «Мемлекеттік (ұлттық) қауіпсіздік комитеті» (КГБ, КНБ) деген атауды жұмбақтап айту. – Сот емес, «ү ш ә р і п» емес, жол полициясы деген не тәйірі? – деп күңк етті өз-өзінен (Ж.Қорғасбаев, Жынды қайың, 262). Мен барғанда жанымда «ү ш ә р і п т і ң» кісісі болды, олар еш уақытта шындықты айтқызбайды (Қалибек Хакім., 22). Үш құлақ түлкі тымақ. Екі жанынан және артынан құлақ шығарып тіккен түлкі тымақ. Үстеріне жосаға бояған шолақ сары тон, бастарына ү ш қ ұ л а қ т ү л к і т ы м а қ киген, қаптарының аузы мықтап тұрып буылған (М.Қаратаев, Далада., 312). Үш нүкте. лингв. Қысқартылған сөздердің орнына қойылатын шартты таңба (белгі). Үштің айы. көне. Қараша. Ү ш т і ң а й ы ұшықтағандай ғана қар бүрікті (К.Мұқажанұлы, Ортеке, 152). Ү ш т і ң а й ы н а шейін кәрі саулықтың шандырын тартып, биыл етке қызыл қырман болатын (А.Жүнісов, Өмір ізі, 68). Үш ішекті домбыра. Ішек саны үшеу болып келетін домбыра. Ү ш і ш е к т і д о м б ы р а н ы ң әрбір ішегін дәстүрлі күйшілік мектебінің шеберлері күй орамдарына орай жеке-жеке теріп шертеді (Қаз. этнография., 1, 646). Төр жақ қабырғадағы тұскиіздің тұсында ү ш і ш е к т і үкілі домбыра түр (Д.Рамазан, Жылап аққан., 100).
Үш әріп. «Мемлекеттік (ұлттық) қауіпсіздік комитеті» (КГБ, КНБ) деген атауды жұмбақтап айту. – Сот емес, «ү ш ә р і п» емес, жол полициясы деген не тәйірі? – деп күңк етті өз-өзінен (Ж.Қорғасбаев, Жынды қайың, 262). Мен барғанда жанымда «ү ш ә р і п т і ң» кісісі болды, олар еш уақытта шындықты айтқызбайды (Қалибек Хакім., 22). Үш құлақ түлкі тымақ. Екі жанынан және артынан құлақ шығарып тіккен түлкі тымақ. Үстеріне жосаға бояған шолақ сары тон, бастарына ү ш қ ұ л а қ т ү л к і т ы м а қ киген, қаптарының аузы мықтап тұрып буылған (М.Қаратаев, Далада., 312). Үш нүкте. лингв. Қысқартылған сөздердің орнына қойылатын шартты таңба (белгі). Үштің айы. көне. Қараша. Ү ш т і ң а й ы ұшықтағандай ғана қар бүрікті (К.Мұқажанұлы, Ортеке, 152). Ү ш т і ң а й ы н а шейін кәрі саулықтың шандырын тартып, биыл етке қызыл қырман болатын (А.Жүнісов, Өмір ізі, 68). Үш ішекті домбыра. Ішек саны үшеу болып келетін домбыра. Ү ш і ш е к т і д о м б ы р а н ы ң әрбір ішегін дәстүрлі күйшілік мектебінің шеберлері күй орамдарына орай жеке-жеке теріп шертеді (Қаз. этнография., 1, 646). Төр жақ қабырғадағы тұскиіздің тұсында ү ш і ш е к т і үкілі домбыра түр (Д.Рамазан, Жылап аққан., 100).